اولین جمله ای که ما دراول دبستان یاد می گیریم :

بابا آب داد بابا نان داد

اولین جمله ای که انگلیسی ها در اول دبستان یاد می گیرند :
من می توانم بخوانم و بنویسم

اولین جمله ای که ژاپنی ها در اول دبستان یاد می گیرند :

من می توانم بدوم

و

 این است که ما همیشه چشممون دنبال دست پدر است

رشد وتکامل دینی کودکان (نظریه ی هارمز)

از آن جا که هارمز(harms) احساس می کرد محتوای عقلانی دین در تجربه ی دینی دخالت کمی داشته باشد یک سری روش های غیر کلامی را جهت بررسی دین از دیدگاه کودکان طرح ریزی کرد.او از سه گروه سنی کودکان خواست تصور خود را از خدا یا برترین موجودی که در خیال خود دارند ترسیم کنند  ونظر خود رابگویند یا بنویسند.پس از تحلیلی که به عمل آورد سه دوره ی رشد دینی برای کودکان مشخص کرد:

((1 - دوره ی دینی داستان های پریان(3تا6 سال)

کودکان در این دوره همگونی بیشتری نسبت به دیگر دوره ها دارند آن ها خدا را به عنوان یک پادشاه و به عنوان پدر همه ی کودکان تصور می نمایند که در یک خانه بر روی ابرها یا ساخته شده از ابر یا ابری به شکل حیوان شناور در آسمان که بر روی آن خدا نوشته شده  است زندگی می کند.تمام این تصاویر در زبان داستان های پریان و تجارب خیالی قابل تفسیرند .خدا در همان دسته ی موجودات افسانه ای غول پیکر قرار دارد،تنها با این تفاوت که او عظیم تر وبزرگتر است و کودکان ترس بیشتری از او دارند.(پیش دبستان)

2-  دوره ی واقعی(7 تا 12 سال)

تصاویر نشان دهنده ی ثبات احساسی بیشتری در این دوره هستند و کودکان واقع نگری یشتری را نشان می دهند.در این مرحله سمبل ها پدیدار می گردند وخدا به عنوان یک پدر، حتی در کنار فرشته ها و موجودات مقدس در یک هیات پوشیده وسری نمایش داده نمی شود،بلکه با ترکیب یک انسان در زندگی واقعی تصویر می گردد.در این دوره کودک کودک تصورات ابتدایی را رد می کند وبر حسب پدیدارهای طبیعی به توضیح آن ها می پردازند.(دبستان)

3-  دوره ی فردی (12 سالگی به بعد)

کودکان  در دوره ی فردی دگرگونی وسیعی در تفاسیر خود در جهت توجه به هیات خالقیت و در عین خال مخفی خدا نشان می دهند. آنان در این دوران از دین و مذهب عناصری را بر می گزینند که نیازها و انگیزه های او را ارضا کنند.))1-باهنر،ناصر1380-66،65

وی پیشنهاد می کند که آموزش دینی خرد سالان باید با کوششی بسیار معقول در جهت درک مفهوم خدا همراه باشد و استفاده از نظریات عقلانی وآموزشی باید به تاخیر افتد، زیرا رشد دینی کودک سرعتی بس کند تر از رشد او در زمینه ی تجربیش است.  تحقیقات پژوهشگرانی مانندپیاژه و گلدمن نیز نشان داده اند آموزش های دینی و مذهبی به دلیل انتزاعی بودن قبل از 13 سالگی به ندرت قابل درک خواهد بود.به همین دلیل اختصاص یک پنجم برنا مه های درسی درتعلیم وتربیت مقاطع ابتدایی به طور مستقیم و غیر مستقیم در ایران به تعلیم وتربیت دینی - مذهبی، بر خلاف یافته های علمی، جای تامل دارد.

منبع :

1-  باهنر، ناصر،آموزش مفاهیم دینی همگام با روانشناسی رشد، تهران:1380، انتشارات شرکت چاپ ونشر بین الملل سازمان تبلیغات اسلامی

چقدر سخت است همرنگ جماعت شدن وقتی جماعت خودش هزار رنگ است ...